نحو مقدماتی – جلسه 2:
در جلسه گذشته با تعریف علم نحو، موضوع علم نحو و فایده ی علم نحو آشنا شدیم. در این جلسه هم همان طور که در جلسه قبل نیز اشاره شده بود، با بحث عامل و معمول در علم نحو معرب و مبنی در علم نحو و اقسام اعراب و بناء تا حدودی آشنا خواهیم شد. امّا بحث اول ما بحث عامل و معمول هست. همان طور که از اسم این دوتا پیداست، عامل یعنی عمل کننده در شی ء ای معمول یعنی چیزی که در آن عمل روی آن عملی صورت گرفته، عامل در زبان عربی مثلاً در مثالی که در جلسه ی قبل زدیم جاء علی من المدرسة، جاء عمل کرده بود بر روی کلمه ی علی. لفظ علی چرا مرفوع شده بود؟ چون جاء به عنوان فاعلیت بر روی این عمل کرده بود، فاعل بود علی. پس شده بود فاعل معمول واقع شده بود. جاء هم که عامل شده بود. پس عامل یعنی تأثیرگذار، معمول یعنی تأثیرپذیر. پس ترکیب کلمات عربی با یکدیگر در زبان عربی، برخی کلمات بر روی برخی کلمات دیگر تأثیر می گذارند.
به آنها عامل گفته و برخی کلمات اون تأثیر را می پذیرند به آنها معمول گفته میشه. به عنوان مثال کتاب مثال زده جاء سعیدٌ، سعید آمد. جاء عمل کرده بر روی سعید تاثیر گذاشته بر روی سعید و سعید هم اون تأثیر را پذیرفته، لذا شده فاعل برای جاء، اعراب برداشته مرفوع شده و اِلّا سعید در خارج از کلام که اعرابی نداشت اما چون آمده در این جمله شده جاء عملکرد در اون شده جاء سعید، تاثیرپذیرفته، پس طبق مطلبی که در کتاب گفته شده هنگام ترکیب کلمات با یکدیگر بضی از کلمات در کلمه ی دیگر تأثیر میگذارند که در این حالت کلمه ی تاثیرگذارنده را عامل و کلمه تأثیرپذیر را معمول میگویند.
برچسب ها: نحو مقدماتی – جلسه 2،حمید امن نژاد،زبان عربی
(ادامه این درس در فایل صوتی موجود است)